Welzijn

Annemarie Claus, bestuurder van de vzw Recht op Waardig Sterven, gaf tekst en uitleg rond de vele begrippen rond dit onderwerp. Dat recht op waardig sterven een actueel onderwerp is werd duidelijk bevestigd door de talrijke aanwezigen en de vele vragen en discussies die de voordracht meebracht. De beslissingen bij het levenseinde zijn zaken waar iedereen toch mee bezig is. De wetgeving daarrond blijft echter nog altijd een beetje onduidelijk. Wel is dit thema veel toegankelijker en bespreekbaarder geworden. Getuige hiervan zijn de wetten die reeds gestemd werden in 2002.
Wet op de patiëntenrechten. De patiënt kreeg hiermee het recht heeft om mee te beslissen in de behandeling die wordt voorgesteld. We kunnen een levenstestament opmaken waarbij we opschrijven wat we wel en niet willen. Dit levenstestament is bindend en afdwingbaar. Het is echter belangrijk dat hierbij de huisarts en vertrouwenspersonen op de hoogte zijn.
De wet op de palliatieve zorgen. De palliatieve zorgen worden gegeven bij patiënten die ongeneeslijk ziek zijn. Er wordt gezorgd voor zo optimaal mogelijk comfort voor de patiënt. Dit gebeurt in de speciale afdeling maar kan ook thuis geboden worden.
Wet op de euthanasie. Hiermee wordt bedoeld opzettelijk levensbeëindigend handelen, door een andere persoon op uitdrukkelijk verzoek van de patiënt. Euthanasie wordt toegepast bij ondraaglijk en uitzichtloos fysiek en psychisch lijden en is mogelijk met een voorafgaande wilsverklaring. Deze procedure kan toegepast worden bij een bewuste patiënt of bij een onbewuste patiënt. Dit kan zowel bij patiënten die terminaal zijn maar ook bij patiënten die niet terminaal zijn. Er zijn wel voorwaarden aan verbonden zoals een schriftelijk verzoek of een wilsverklaring, minimaal twee artsen dienen advies te geven en dit liefst in overleg met getuigen of vertrouwenspersonen. Bij niet terminaal zieke patiënten dient een wachttijd van één maand gerespecteerd te worden. In 2013 kwam er een uitbreiding op de wetgeving! Vanaf 2013 kunnen ook jongeren euthanasie aanvragen maar niet omwille van psychisch lijden en steeds in overleg met de ouders. Hierbij is ook steeds een psychologisch advies vereist.
Maar er blijven nog veel hiaten in de wetgeving. De wetten dienen verfijnd en aangepast te worden. De vraag voor euthanasie bij dementie blijft ook een heel moeilijke discussie en is nog niet in een wet opgenomen. Veel organisaties ijveren om de wetgeving omtrent waardig sterven te verbeteren zoals Recht op Waardig Sterven, LEIF, HVV ...
Jano Vantieghem

Professor Alice Nieuwboer gaf een zeer duidelijke en verstaanbare uitleg omtrent het belang van het bewegen bij de ziekte van Parkinson. Zij werkt met haar team mee aan internationaal onderzoek naar de behandeling van deze zeer complexe ziekte. Parkinson is de tweede meest voorkomende neurodegeneratieve ziekte. De ziekte start meestal tussen de 50 en de 60 jaar maar kan ook vroeger of later starten. Hierbij zijn een aantal symptomen merkbaar zoals beven, stapproblemen, vallen en problemen met het schrijven (fijne motoriek). Het valrisico is veel groter in vergelijking met het valrisico bij gezonde 65-plussers. Het is belangrijk dat de diagnose vroeg kan gesteld worden zodat er zo snel als mogelijk kan gestart worden met de behandeling. De vier belangrijke symptomen die kunnen wijzen op de ziekte van Parkinson zijn: levendige dromen, constipatie, reukverlies, vallen en evenwichtsverlies. Naast de motorische problemen kunnen er ook cognitieve problemen optreden. De behandeling bestaat uit medicatie die de boodschapperscellen voeden. Er zijn ook chirurgische ingrepen (deep brain stimulation) maar zeker ook revalidatie. Bij het onderzoek naar de effecten van revalidatie is het belangrijk om na te kijken of het mogelijk is om met gerichte intense training de hersenfuncties hersteld kunnen worden. Daarvoor is het belangrijk om de bewegingscontrole en de revalidatiemechanismen beter te begrijpen. Probleem bij dit onderzoek is dat het niet altijd gemakkelijk is om de effecten van beweging en revalidatie te controleren. Hiertoe moet het hersengedrag duidelijk worden. Dit kan via beeldvorming. Bij onderzoek in beweging is het ook niet zo gemakkelijk om het placebo-effect na te gaan. Daarna moet ook gekeken worden hoe lang de effecten aanhouden na de intense training. Er zijn reeds heel wat innovatieve behandelingen opgestart waarbij het effect ervan wordt nagegaan. Bij het ‘Freese’ fenomeen kunnen laserschoenen gebruikt worden. Hierbij wordt bij elke stap een laserlijn geprojecteerd zodat de patiënt vlotter kan stappen. Daarnaast is er ook tablet training. Hierbij krijgt de patiënt instructie op het moment dat er iets fout loopt. Bij virtuele realiteitstraining leert de patiënt obstakels omzeilen waarbij hij voortdurend feedback krijgt. Uit deze onderzoeken leren we dat revalidatie en vooral bewegen een heel belangrijke factor is zowel in de fase vooraleer de ziekte gediagnostiseerd is als de fase waarin de ziekte zich manifesteert. De belangrijkste boodschap is dat we moeten bewegen om ons lichaam zowel mentaal als fysiek in goede conditie te houden. Hierbij is het belangrijk te bewegen op een niveau dat we toch inspanning leveren.
Indien je zelf aan de slag wil gaan om wat bewegings- en evenwichtsoefeningen te doen verwijs ik graag naar de website die aangeraden werd door professor Nieuwboer.
www.webb.org.au/
Jano Vantieghem